Monday, 8 January 2018

लशुन प्याज आदि खानें में क्या दोष है?

स्वधर्म्मानुष्ठाननिरत व वेदशास्त्रवित् विप्रों की भी आयु क्षय जिन दोषों से होती है उनमें से *अन्नदोष* भी एक मुख्य दोष है।  जैसे कहा :-

*लशुनं गृञ्जनञ्चैव पलाण्डुं कवकानि च।*  

*अभक्ष्याणि द्विजातीनाममेध्यप्रभवानि च।।*

          ___ मनु ५/५

अन्नदोषस्यायु: क्षयहेतुत्वभिधायादावभक्ष्यान्येव निर्द्दिशति लशुनमिति, लशुनादय: प्रसिद्वाकवकंछत्राकं अमेध्याद्विष्ठादेर्जातानि वराकादीनि द्विजातीनामभक्ष्याणि जानीयादिति योजनीयं। द्विजातिशब्द: शूद्रस्यादोषं ज्ञापयति।। इति

अर्थात् लशुनं(लहसुन), गृञ्जनं(गाजर,शलजम,विषैले तीर से मारे हुए पशु का मांस), पलाण्डुं(प्याज), कवकं(कुकुरमुत्ता), आदि..... ये सब द्विजों (ब्राह्मण,क्षत्रिय,वैश्य) को न खाने योग्य है क्योंकि इनकी उत्पत्ति विष्ठा से हुई है (अमेध्य माने जो यज्ञ के योग्य न हो)।

ध्यातव्य है कि शास्त्रविधि हीन  से जो भोजन करतें हैं वे स्वपाप को ही खातें हैं। *यज्ञशिष्टाशिन: सन्तो..* आदि स्मृति वचन एतदर्थ अवलोकनीय है। अत: लशुनादि अमेध्य पदार्थ अभक्ष्य बताये द्विजों के लिए।

*द्विजातीनां* इस पद से लशुनादि भक्षण में शूद्रादियों को अदोष ज्ञात होता है।

हर हर महादेव !!!

No comments:

Post a Comment

पूजा आदि में सिर नहीं ढंका चाहिए

शास्त्र प्रमाण:- उष्णीषो कञ्चुकी चात्र मुक्तकेशी गलावृतः ।  प्रलपन् कम्पनश्चैव तत्कृतो निष्फलो जपः ॥ अर्थात् - पगड़ी पहनकर, कुर्ता पहनकर, नग...